حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در واکنش به اعطای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که قاسم سلیمانی «لایق‌ترین نماد صلح جهانی» بود.
ساعتی پیش از او نیز سخنگوی وزارت خارجه اعطای این جایزه را محکوم کرده بود.
واکنش امیرعبداللهیان به صلح نوبل نرگس محمدی: قاسم سلیمانی لایق‌ترین نماد صلح جهانی بود
تلاش ۵ روزه برای اثبات فرضیه رسمی بی‌هوشی آرمیتا؛ ادعای شاهدان عینی در رسانه بریتانیایی منتشر شد
پنج روز پس از انتقالِ بی‌هوشِ آرمیتا گراوند، دختر دبیرستانی مقیم تهران، به بیمارستان ارتش، تلاش رسانه‌های رسمی در ایران برای اثبات این فرضیه که او به دلیل افت فشار خون غش کرده و نه به دلیل برخورد خشن حجاب‌بانان، همچنان با انتشار گسترده شک و شبهه‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی، ناموفق به نظر می‌رسد.
رسانه‌های رسمی در ایران تا کنون چند ویدیوی کوتاه منتشر کرده‌اند تا از «زوایای مختلف» حادثه رخ داده برای تشریح کنند. اما طی ساعت‌های گذشته این سوال توسط گروهی از کاربران شبکه‌های مجازی مطرح شد که اگر مطابق فرضیه رسمی خانم گراوند پس از سوار شدن بر مترو دچار افت فشار خون شده، به پشت افتاده، سرش به لبه مترو برخورد کرده و بیهوش شده و سپس توسط همکلاسی‌هایش به بیرون واگن منتقل شده، پس چرا تنها به انتشار تصاویر بیرون از واگن اکتفا شده و برای پایان دادن به هر تردیدی نزد افکار عمومی، ویدیوی ضبط شده توسط دوربین‌های داخل واگن پخش نمی‌شود؟
سوالی که ابتدا در صفحه کاربری منتسب به آمنه سادات ذبیح‌پور، خبرنگار خبرگزاری فارس و صدا و سیمای جمهوری اسلامی، در قالب یک پیام در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) این گونه پاسخ گفته شد: «پرس و جو کردیم گفتند قطارهای سری ۱۰۰ دوربین ندارند.»
سپس خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گفتگویی را از راهبر خط چهار مترو تهران که حامل خانم گراوند بوده، منتشر کرد که در آن تاکید شد، قطار ۱۳۴ که حامل دختر دانش‌آموز بیهوش شده بوده، از سری ۱۰۰ و فاقد دوربین بوده است.
اما در مقابل، تعدادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی با مقایسه تصویر قطارهای سری ۱۰۰ با قطاری که در ویدیوها منتشر شده، مدعی شده‌اند که قطاری که روز حادثه فعال بوده از سیری ۱۱۰ بوده و دارای دوربین مداربسته داخلی است. همچنین برخی نیز با یادآوری نقل قول‌های قدیمی مقام‌های مترو مبنی بر وجود دوربین در واگن‌های مترو تهران، همچنان تاکید دارند که ویدیویی از داخل واگن موجود است ولی منتشر نمی‌شود؛ چنان که در ویدیوی پخش شده از اظهارات فردی که مادر آرمیتا معرفی شده، او هم با وجود این که در عین لکنت زبان سعی کرده فرضیه رسمی را تایید کند ولی گفته که همه ویدیوها از جمله «فیلم مترو» را دیده است.
البته این امکان نیز وجود دارد که یک یا چند مسافر مترو از حادثه صبح یکشنبه در داخل واگنی که در خط ۴ مترو تهران تردد داشته و در جریان توقف آن در ایستگاه میدان شهدا، مسافر ۱۶ ساله آن بیهوش به بیمارستان منتقل شده، فیلمی با استفاده از گوشی تلفن همراه خود گرفته باشند که هنوز منتشر نشده است.
همچنین، رسانه‌ای رسمی در ایران روز پنجشنبه با انتشار گفتگویی با معاون عملیات اورژانس استان تهران تلاش کردند تا به شبهه دیگری پاسخ دهند و آن این که چرا دانش‌آموز بیهوش شده به جای این که به نزدیکترین مرکز درمانی ( بیمارستان‌های معیری و شفا یحیائیان) منتقل شود به بیمارستان فجر که وابسته به ارتش جمهوری اسلامی است، اعزام شده و تحت مراقبت‌های درمانی قرار گرفته است.
معاون عملیات اورژانس استان تهران در این گفتگو تاکید کرد: «نیروی اورژانس پس از انجام اقدامات اولیه درمانی، شرح حال را بیان می‌کنند و «مناسب‌ترین» مرکز درمانی به او اعلام می‌شود. مناسب‌ترین مرکز درمانی لزوماً نزدیکترین بیمارستان نیست بلکه یکی از پارامترها است. تجهیزات بیمارستان مقصد و ظرفیت پذیرش نیز جزو عوامل تعیین کننده در اعزام افراد است.»
با این حال، همچنان تعدادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی مدعی هستند که در اطراف بیمارستان فجر فضایی امنیتی حاکم است. در عین حال، این مطالبه هم مطرح شده که چرا پزشک یا پزشکان معالج خانم گراوند خبر دقیقی از وضعیت جسمانی او منتشر نمی‌کنند؛ وضعیتی که گفته می‌شود «حالت کما» است.
ترکیه قطعنامه پارلمان اروپا درباره قره باغ کوهستانی را محکوم و آن را «عوام‌فریبانه، نژادپرستانه و اسلام‌هراسانه» خواند.
پارلمان اروپا روز پنجشنبه در قطعنامه‌ای ضمن محکوم کردن «پاکسازی قومی» در منطقه قره باغ کوهستانی در پی «عملیات تهاجمی جمهوری آذربایجان»، خواستار وضع تحریم‌های «هدفمند» علیه باکو شده بود.
در واکنش به اقدام نمایندگان پارلمان اروپا، وزارت خارجه ترکیه صدور بیانیه‌ای این قطعنامه را که «مبتنی بر لفاظی‌های گروهی از نمایندگان عوام‌فریب پارلمان اروپا که ترکیه را بر اساس اتهامات بی‌اساس هدف قرار می‌دهند»، محکوم کرد.
وزارت خارجه ترکیه در بیانیه خود تأکید کرده است که «عوام‌فریبی، نژادپرستی و اسلام‌هراسی به شدت در سیاست‌های اروپا در حال افزایش است، همانطور که ترکیب فعلی پارلمان اروپا به طور چشمگیری نشان‌دهنده این وضعیت است.»
آنکارا در بیانیه خود با توصیف قطعنامه پارلمان اروپا به یک متن «غیرمسئولانه»، نوشت که «ترکیه برای برقراری صلح پایدار، ثبات و رفاه در قفقاز جنوبی تلاش‌های بسیاری انجام می‌دهد و به موازات دنبال کردن روند عادی‌سازی روابط با ارمنستان، با بسیج همه امکانات خود به روند صلح بین ایروان و باکو نیز کمک میکند.»
باکو و آنکارا از شرکت در نشست سران اتحادیه اروپا در اسپانیا در روز پنجشنبه خودداری کردند تا مخالفت خود را با حمایت‌های اروپا از ارمنستان نشان دهند.
رژن تی وی
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران برنده جایزه نوبل صلح شد
کمیته صلح نوبل با شعار «زن زندگی آزادی» جایزه نوبل صلح امسال را به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران اهدا کرد.
او پس از شیرین عبادی که ۲۰ سال پیش جایزه نوبل صلح را دریافت کرد، دومین ایرانی دریافت‌کننده این جایزه معتبر جهانی است.
نرگس محمدی در حال حاضر در زندان اوین در ایران زندانی است اما از داخل زندان هم دست از تلاشش برای حقوق بشر و دموکراسی برنداشته است.
کمیته انتخاب جایزه نوبل صلح صبح امروز ۶ اکتبر، ۱۴ مهر ماه در مقر این کمیته در اسلو پایتخت نروژ نام نرگس محمدی را به عنوان برنده نوبل صلح ۲۰۲۳ اعلام کرد.
بریت ریس اندرسون، رئیس هیات نروژی کمیته نوبل صلح در اسلو گفت این جایزه به نرگس محمدی به خاطر مبارزه با ظلمی که بر زنان ایران می‌رود، مبارزه برای ارتقای حقوق بشر و دستیابی همه به آزادی اهدا می‌شود.
اعلام نام برنده نوبل صلح با شعار زن، زندگی آزادی
رئیس هیات نروژی کمیته نوبل صلح در اسلو به اعتراضات سال گذشته در ایران که در پی کشته شدن مهسا(ژینا) امینی در زمان بازداشت بوسیله گشت ارشاد به راه افتاد، اشاره کرد و گفت: «با شعار «زن ، زندگی، آزادی» صدها هزار ایرانی در تظاهرات مسالمت آمیز علیه خشونت و ظلم مقامات بر زنان شرکت کردند.»
او با اشاره به سرکوب معترضان افزود: «بیش از ۵۰۰ تظاهرکننده کشته شدند. هزاران نفر مجروح شدند از جمله تعداد زیادی که با شلیک گلوله‌های پلاستیکی ماموران پلیس نابینا شدند. دستکم ۲۰ هزار نفر بازداشت شدند.»
بریت ریس اندرسن، رئیس کمیته نوبل در اسلو گفت: «شعار اعتراضات در ایران «زن، زندگی، آزادی» به درستی بیانگر از خودگذشتگی و فعالیت نرگس محمدی است.»
«زن: او برای زنان و علیه تبعیض و ظلم سیستماتیک به زنان مبارزه میکند.
زندگی. او از مبارزه زنان برای حق داشتن یک زندگی با عزت و احترام حمایت میکند. زنان در این مبارزه که در سراسر ایران جریان دارد با آزار و اذیت، زندان و شکنجه و حتی مرگ روبه رو شدند.
آزادی. او برای آزادی بیان و حق استقلال زنان و علیه قوانینی که زنان را ملزم به پوشاندن بدن خود میکند مبارزه میکند. درخواست آزادی که توسط معترضان مطرح شده فقط در مورد زنان نبوده بلکه این خواسته کل مردم است.»
رئیس هیات نروژی کمیته نوبل صلح در اسلو در پایان سخنانش در پاسخ به سوالی گفت که پیام این اقدام نوبل صلح به حکومت جمهوری اسلامی ایران این است که به صدای مردمش گوش دهند.
«جامعه پایدار، جامعه مدنی نیاز به احترام به حقوق همه تک تک مردم دارد.»
خانم ریس اندرسون در پایان ابراز امیدواری کرد که «مقامات ایرانی تصمیم درستی بگیرند» و نرگس محمدی آزاد شود تا بتواند در مراسم دریافت جایزه خود که چند ماه دیگر برگزار می‌شود شرکت کند.
خانواده نرگس محمدی: این افتخار متعلق به تک تک مردم شجاع ایران است
تقی رحمانی، فعال سیاسی و همسرنرگس محمدی، دقایقی پس از اهدای نوبل صلح به نرگس محمدی در اسلو نروژ، در خانه خود در پاریس به رویترز گفت که این جایزه همسرش را به مبارزه جسورانه تر تشویق میکند.
او گفت که این جایزه نرگس را در مبارزه اش برای حقوق بشر جسورتر خواهد کرد اما مهمتر از آن این است که این جایزه در واقع به [جنبش] زن، زندگی و آزادی اهدا شده است.
خانواده نرگس محمدی طی بیانیه‌ای که دانستاگرام شخصی او منتشر شده از کمیته صلح نوبل به‌خاطر اعطای این جایزه به خانم محمدی قدردانی کرد و به همه زنان ایرانی تبریک گفت.
در بیانیه آمده است: «خانواده نرگس محمدی از طرف او قدردانی عمیق خود را به کمیته صلح نوبل برای اعطای این افتخار بزرگ به او ابراز می‌کنند.»
این بیانیه در ادامه می‌گوید: «ما همچنین می‌خواهیم تبریکات صمیمانه خود را به همه ایرانیان، به ویژه زنان و دختران شجاع ایران که با شجاعت خود در مبارزه برای آزادی و برابری، توجه جهان را جلب کردند، ابراز کنیم. این افتخار چشمگیر شاهدیست ماندگار بر تلاش مدنی و صلح‌آمیز خستگی‌ناپذیر نرگس محمدی در ایجاد تغییر و آزادی برای ایران است.»
خانواده او با ابراز تاسف که خانم محمدی اکنون در زندان است، گفته: «متأسفانه نرگس در کنار ما نیست تا این لحظه فوق‌العاده را به اشتراک بگذاریم. به این دلیل که ناعادلانه زندانی شده نمی‌توانیم شاهد واکنش شادمانه او به این خبر قابل توجه و باشکوه باشیم.»
خانواده او جایزه رامتعلق به همه ایرانیان دانسته و گفته اند: «این افتخار قابل توجه متعلق به تک تک شما مردم مقاوم و شجاع ایران است که خستگی‌ناپذیر و مسالمت‌آمیز برای آزادی مبارزه کرده‌اید.»
در پایان این بیانیه گفته شده: «بیایید برای جشن گرفتن این افتخار مهم، با درود ویژه به زنان و دخترانی که با شجاعت و شجاعت باورنکردنی خود در سال گذشته در جنبش «زن، زندگی، آزادی» توجه جهانیان را به خود جلب کرده‌اند، جشن بگیریم. صمیمانه‌ترین تبریکات ما از طرف خانواده نرگس به مردم برجسته ایران است. همانطور که همیشه نرگس می‌گوید: پیروزی آسان نیست اما مسلم است.»
واکنش‌های جهانی: «نشانه قدرت زنان ایران»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی را «ادای احترام به زنانی» دانست که برای دستیابی به حقوق خود با به خطر انداختن آزادی، سلامت و حتی جانشان مبارزه می‌کنند. او در بیانیه‌ای گفت که اعطای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی یک «یادآوری مهم» است درباره اینکه چطور زنان و دختران با مخالفت و موانع قوی رو به رو می‌شوند از جمله از طریق ازار و اذیت زنان مدافع حقوق بشر در ایران و جاهای دیگر جهان.
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان از جمله اولین رهبران جهانی بوده که به اهدای جایزه نوبل به نرگس محمدی واکنش نشان داد و آن را نشانه قدرت زنان دانست. او در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت صدای «بی واهمه» این فعال سیاسی زندانی در ایران نمی‌تواند «محبوس شود.»
هانا نیومن از نمایندگان آلمان در پارلمان اروپا در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر): انتخاب نرگس محمدی را «نشانه‌ای مقتدرانه از حمایت از اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» دانست و افزود: «در سرتاسر جهان برای مبارزه با سرکوب باید کنار هم باشیم.»
الکساندرا ماتویچوک، رئیس مرکز آزادی‌های مدنی اوکراین که سال گذشته برنده جایزه نوبل صلح شده بود از اهدای جایزه به نرگس محمدی استقبال کرد و گفت: «ما در جهانی بسیار پیوسته زندگی می‌کنیم. در حال حاضر مردم در ایران برای آزادی می‌جنگند. آینده ما به موفقیت آنها بستگی دارد.
سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس درتبعید ضمن تبریک به نرگس محمدی گفت: «این فعال حقوق بشر زندانی الهام بخش همه است، زیرا که او حتی در پشت میله‌های زندان هم ساکت نیست. مانند برنده سال گذشته آلس بیلیاتسکی بلاروس او هم باید آزاد شود.»
شیرین عبادی حقوقدان و از برندگان صلح نوبل در گفتگو با بی‌بی‌سی فارسی گفت که این جایزه نشان داد که دنیا متوجه فعالیت های زنان ایران است و امیدوار است که این جایزه باعث آزادی نرگس محمدی و همه زندانیان سیاسی و عقیدتی بشود و برابری را برای زن ها و دموکراسی را برای جامعه ایران به ارمغان بیاورد «همواره گفتم که دموکراسی از دروازه حقوق زنان وارد ایران می‌شود و امیدارم که این امر به زودی تحقق پیدا کند.»
نازنین زاغری رتکلیف که به همراه نرگس محمدی در اوین زندانی بوده از برنده شدن نرگس محمدی ابراز خوشحالی کرد. او به بی‌بی‌سی گفت: «نرگس برای همه ما در اوین کارهای زیادی انجام داد. نرگس به خاطر مبارزه بی باکانه‌اش با نقض حقوق زنان، استفاده از سلول‌های انفرادی و اعدام درسیستم قضایی ایران الهام‌بخش زنان در زندان بود.»
خانم زاغری همچنین گفت که «این جایزه متعلق به تک تک زنان ایرانی است که به هر نحوی قربانی بی عدالتی در ایران بوده و هستند.»
نرگس محمدی کیست؛ از اصلاح تا تغییر حکومت
در یک دهه گذشته اخبار مرتبط به زندگی شخصی و سیاسی نرگس محمدی بارها مورد توجه افکار عمومی و رسانه‌ها قرار گرفته است؛ از درخواست تغییر حکومت تا ضرب و شتم در زندان و فلج موقت و مصائب مربوط به کودکان دوقلویش.
نام نرگس محمدی به مرور در یک دهه گذشته به عنوان یکی از صریح‌ترین منتقدان حکومت ایران جا افتاد. پیش از آن اما حکومت او را به خاطر نظارت بر وضعیت حقوق بشر در ایران تحت فشار قرار داده بود.
نرگس محمدی در سال ۱۳۸۹ در مقام نایب رئیس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر بازداشت شد. از آن زمان، اخبار او بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفت.
او عضو نهادی بود که در اوج فعالیتش در دهه هشتاد شمسی، نظارت بر وضعیت حقوق بشر و دفاع از بسیاری متهمان و زندانیان سیاسی را بر عهده داشت.
کانون مدافعان حقوق بشر محل حضور شماری از شناخته‌ترین فعالان و وکلای حقوق بشری ایران بود: شیرین عبادی، محمد سیف‌زاده، محمدعلی دادخواه، عبدالفتاح سلطانی، نسرین ستوده و ژینوس سبحانی.
خانم محمدی اما علاوه بر کانون مدافعان به عنوان رئیس هیات اجرایی شورای صلح ایران و یکی از اعضای کارزار “لگام” (لغو گام‌به‌گام اعدام) هم بود.
اما در سال‌های اخیر امضای نامه برای «گذار از حکومت جمهوری اسلامی» و تحریم انتخابات و بیانیه‌ها و نامه‌هایش از داخل زندان اوین لحن تندتری به فعالیت‌های او داده است.
تقی رحمانی فعال سیاسی و همسر خانم محمدی که در فرانسه به سر می‌برد، معتقد است که نیروهای امنیتی هم به دنبال «انتقام از او» هستند.
نرگس محمدی دانش‌آموخته فیزیک کاربردی است. او اما در دهه‌های گذشته به عنوان فعال مدنی- سیاسی و روزنامه‌نگار فعالیت کرده است.
خانم محمدی در ابتدا فعالیت خود را با جریانات ملی مذهبی آغاز کرد، در سال ۷۶ در ستاد محمد خاتمی فعال بود و در انتخابات سال ۱۳۷۸ مجلس در ستاد ملی مذهبی‌ها فعالیت داشت.
خانم محمدی سال ۱۳۷۸ با تقی رحمانی، فعال و زندانی سیاسی ملی مذهبی ازدواج کرد. تقی رحمانی نیز در حکومت فعلی ایران، بیش از ۱۴ سال را در زندان گذرانده است.
خانم محمدی و آقای رحمانی دو فرزند دوقلو دارند. فرزندان او در پی افزایش فشارها به فرانسه رفتند و او بارها به دلیل محدودیت‌ها از شنیدن صدای فرزندانش و تماس تلفنی با آنها هم محروم بوده است.
بهار امسال انجمن قلم آمریکا (پن) جایزه «آزادی نگارش پن باربی» را به نرگس محمدی، نویسنده و فعال حقوق‌بشر ایرانی اهدا کرد.به نوشته بیانیه انجمن قلم آمریکا، خانم محمدی در سال ۲۰۲۲ با انتشار کتاب شکنجه سفید، جزییات تکان‌دهنده‌ای از شکنجه جسمی و روانی زندانیان در ایران را بیان کرده است.
رژن تی وی
(بی بی سی )
ویدئویی از راهپیمایی سکوت مردم زاهدان
امروز جمعه ۱۴ مهر ماه ۱۴۰۲، مردم زاهدان با درخواست مولوی عبدالحمید راهپیمایی سکوت برگزار کردند.
گفتنی است امروز مردم خاش، جالق و پیشن، بعد از اقامه نماز با سردادن شعار اعتراضی راهپیمایی کردند.
“نت بلاکس” از اختلال اینترنت در زاهدان خبر داد
امروز جمعه ١۴ مهر ماه ١۴٠٢، سازمان نت بلاکس که محدودیت دسترسی به اینترنت در جهان را رصد میکند، از اختلال اینترنت در زاهدان خبر داد.
این سازمان در صفحه اصلی خود در برنامه ایکس، اعلام کرد: “معیارها نشان می دهند که در زاهدان اتصال اینترنت بطور قابل توجهی مختل شده است. این اتفاق به طور همزمان با تجمع شهروندان پس از گذشت یک هفته از سالگرد جمعه خونین زاهدان و حضور نیروهای امنیتی در خیابان ها، رخ داده است.”
مولوی عبدالحمید: شاید مسئولان در تهران ندانند ولی مسئولان در استان می‌دانند، فقط مردم می‌توانند امنیت بلوچستان را حفظ کنند
به گزارش رسانک، امروز جمعه ۱۴ مهر ماه ۱۴۰۲، مولوی عبدالحمید در خطبه‌های نماز جمعه زاهدان گفت: توسل به زور هرگز جواب نمی‌دهد؛ تنها چیزی که می‌تواند جواب بدهد مردم‌داری و گفتمان و نشستن با مردم و شنیدن حرف مردم است. این منطقه منطقۀ قبیله‌ای و طایفه‌ای است که بعضی طوایف بزرگ و صاحب قدرت و بعضی هم طوایف کوچک هستند، اما هر زمانی اگر طوایف بزرگ خواستهاند حرف خودشان را با توسل به زور بر طایفه‌های کوچک تحمیل کنند موفق نشده‌اند، بلکه آخرالامر مجبور شده‌اند از راه مردم‌داری وارد شوند، حتی اظهار عاجزی هم کرده و دست به سینه گذاشته‌اند تا طایفه کوچک‌تر را راضی کنند.
امام‌جمعه زاهدان تصریح کرد: بنده صاف [بی پرده] بگویم که امنیت این منطقه را مردم‌داری حفظ کرده و قدرت نتوانسته منطقه را امن کند. همۀ ما اعم از علما و ریش‌سفیدان برای حفظ امنیت منطقه تلاش می‌کنیم و همین‌ها هستند که امنیت منطقه را نگه داشته‌اند. نیروی انتظامی و سپاه با همراهی مردم است که می‌توانند امنیت را نگه دارند. هیچ دولتی بدون همراهی مردم نمی‌تواند امنیت را در این منطقه حفظ کند؛ شاید مسئولان تهران ندانند، اما مسئولان استانی به خوبی این موضوع را می‌دانند و برای همین هم همواره تلاش دارند که با مردم بنشینند و هر زمانی که با مردم نشستند امنیت کنترل شده است.
وی خاطرنشان ساخت: ما به دوستان گفتیم که به مسئولان بگویند جمعۀ گذشته سالگردی بود و این جمعه برنامه‌ای نیست؛ لذا حفظ امنیت را بر عهده مردم بگذارید و همین امنیت هم ارزش دارد. البته ما در گذشته هم برنامۀ خاصی نداشته‌ایم و همین صاحبان درد آمده‌اند و شعاری داده‌اند. مسئولانی که از مرکز دستوراتی می‌دهند نسبت به این منطقه شناخت ندارند و مسئولان استانی باید آنان را متقاعد کنند که حفظ امنیت را به خودِ مردم واگذار کنید. مردمِ اینجا امنیت را حفظ می‌کنند و با کسی جنگی ندارند، در مورد جریانی [جمعه خونین] که برای‌شان اتفاق افتاده هم صبر کرده‌اند و خواسته‌های خودشان را پیگیری می‌کنند و مسئولان هم باید این را تحمل کنند، اما این مردم نمی‌خواهند شهر و استان‌شان ناامن بشود.
مولوی عبدالحمید افزود: توصیه دلسوزانه بنده به مسئولان استانی و کشوری و به بزرگان و علمای کشور آن است که در کنار مردم قرار بگیرید و با مردم باشید، مردم‌داری کنید و حرف مردم را بشنوید. هر کسی که به شما گزارش داده که این مردم وابسته به آمریکا و انگلیس و اسرائیل هستند گزارش دروغ داده است. این مردم گرسنه‌اند و مشکلات دارند. با این مردم بنشینید، حرف‌هایشان را بشنوید و به مشکلات و خواسته‌هایشان رسیدگی کنید.
رژن تی وی
کودکان بلوچ با سرودن شعری یاد و خاطره شهدای جمعه خونین زاهدان و خاش را گرامی داشته اند
این کودکان با سرودن شعری یاد و خاطره شهدای جمعه خونین زاهدان و خاش را گرامی داشته اند.
تعداد زیادی از کودکان در بلوچستان به دلیل نداشتن شناسنامه، از ابتدایی ترین حقوق شهروندی مانند هویت، تحصیل و… محروم هستند و در زمان اعتراضات بسیاری از آنها بازداشت و تهدید به رد مرز شدند
.بسیاری از شهدای جمعه خونین زاهدان و خاش فاقد شناسنامه بودند فلذا نامشان حتی در لیست کشته شدگان جا نمی گیرد
رژن تی وی
آیا عربستان سعودی می‌خواهد به یک قدرت هسته‌ای تبدیل شود؟
(بی بی سی)
خبر اخیر عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی مبنی بر اینکه این کشور در حال برنامه‌ریزی برای ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای خود است، برای کسانی که با سیاست‌های این کشور آشنا هستند، تعجب‌آور نبود.
علاقه عربستان به توسعه انرژی هسته‌ای به سال ۲۰۱۰ بازمی‌گردد، که «شهر ملک عبدالله برای انرژی‌های اتمی و تجدیدپذیر» با فرمان سلطنتی پایه‌گذاری شد. در سال ۲۰۱۸، دولت عربستان سعودی قصد خود را برای افزودن انرژی اتمی صلح آمیز «به ترکیب انرژی ملی، به منظور کمک به برآوردن الزامات توسعه پایدار ملی مطابق با چشم‌انداز بلندپروازانه ۲۰۳۰ پادشاهی» اعلام کرد.
اگرچه سعودی‌ها مدعی‌اند که آنها فقط برای توسعه «استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای در زمینه‌های مختلف» برنامه‌ریزی می‌کنند، اما این نگرانی وجود دارد که برنامه هسته‌ای آنها در مقطعی در آینده، فراتر از این برود.
پس پادشاهی سعودی واقعاً دنبال چیست و موانعی که بر سر راه خود می‌بیند چه‌ها هستند؟ و قدرتی هسته‌ای شدن برای خاور میانه و منطقه خلیج فارس به چه معنا خواهد بود؟
«یک چرخه سوخت کامل»
اوایل سال جاری، وزیر انرژی عربستان اعلام کرد که مقادیر زیادی ذخایر اورانیوم در صحرای این کشور کشف شده است و آنها به دنبال بهره‌برداری از آن هستند. او افزود، برنامه‌های این کشور شامل دستیابی به «کل چرخه سوخت است که شامل کیک زرد (پودر اورانیوم ناخالص)، اورانیوم با غنای پایین، و همچنین تولید سوخت هسته‌ای برای مصرف محلی و صادرات است».
بر اساس اظهارات رسمی، عربستان می‌خواهد از منابع اورانیوم محلی تازه کشف‌شده خود برای تولید برق استفاده کند، که این امکان را برایش فراهم میکند تا بیشترِ نفت خود را صادر کند (که یکی از کمترین هزینه‌های میانگین تولید در جهان را دارا است) و در نتیجه هزینه گذار خود به سمت یک اقتصاد سبزتر و متنوع‌تر را تأمین کند.
با این حال، برخی از عبارت «کل چرخه سوخت» نگران هستند، زیرا این عبارت به بازفرآوری سوخت مصرف‌شده اشاره دارد – فرآیندی که می‌تواند پلوتونیوم منفجرشونده تولید کند که می‌تواند برای تولید سلاح‌های هسته‌ای استفاده شود.
روزنامه وال استریت ژورنال در ۴ اوت ۲۰۲۰ به نقل از مقامات ناشناس گزارش داد که چین قبلاً کارخانه‌ای در صحرای عربستان ساخته است که برای تبدیل سنگ معدن اورانیوم به کیک زرد استفاده می‌شود – که مرحله میانی قبل از غنی سازی است. و روز بعد، نیویورک تایمز، آن هم به نقل از منابع ناشناس، نوشت که دو ساختمان در نزدیکی پایتخت عربستان سعودی وجود دارند که بالقوه می‌توانند «تأسیسات هسته‌ای» اعلام نشده باشند.
اما آنچه که سال‌ها است آشکارا اعلام شده است، همکاری نزدیک عربستان سعودی و چین در اکتشاف اورانیوم در این کشور است و توافق‌های مختلفی برای این منظور امضا شده است.
به گفته جین ناکانو، کارشناس ارشد انرژی و امنیت و برنامه تغییرات اقلیمی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS)، «تجارت هسته‌ای می‌تواند روابط ژئوپلیتیکی عربستان و چین را تقویت کند، که نمونه آن دعوت اخیر از عربستان سعودی برای پیوستن به بریکس است. بریکس گروهی متشکل از اقتصادهای نوظهور است که چین تلاش میکند این گروه به رقیب اصلی گروه هفت به رهبری ایالات متحده تبدیل شود.
ناکانو می‌افزاید: «اما چندین سؤال کلیدی نیاز به پاسخ دارند. کمک‌های هسته‌ای چین به عربستان سعودی چگونه با تمایل ظاهری چین برای تبدیل شدن به یک میانجی کلیدی صلح بین عربستان سعودی و ایران مطابقت دارد؟ آیا چین برای دخالت مستمر و اساسی در مسائل عربستان سعودی و ایران آماده است؟ همچنین، چین آماده است تا چه سطحی از تعهد را برای تضمین منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و امنیت در خاورمیانه اتخاذ کند؟»
علیرغم آنچه که به نظر می‌رسد همکاری نزدیک هسته‌ای بین دو کشور باشد، برخی از تحلیلگران سیاسی معتقدند که عربستان ترجیح می‌دهد برای برنامه هسته‌ای خود از ایالات متحده کمک بگیرد.
اخیراً وال استریت ژورنال به نقل از مقامات سعودی که نامشان فاش نشده گزارش داده است که علاقه کشورشان به دستیابی به توافق هسته‌ای با چین «راهی برای ترغیب دولت بایدن به مصالحه در مورد الزامات منع گسترش تسلیحات هسته‌ای» است.
فناوری هسته‌ای آمریکا در ازای رابطه با اسرائیل؟
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و شی جین‌پینگ رئیس‌جمهوری چین
به عقیده بسیاری، ارائه دانش و فناوری هسته‌ای ایالات متحده به عربستان، تقاضای این کشور در ازای عادی‌سازی روابط با اسرائیل است. اما این درخواست معضلی برای واشنگتن ایجاد میکند.
هرگونه توافق برای ارائه فناوری یا قطعات هسته‌ای به ریاض با سطح بالایی از الزامات منع گسترش تسلیحات هسته‌ای همراه خواهد بود: خودداری از تلاش برای غنی‌سازی یا بازفرآوری مواد هسته‌ای مطابق با بخش ۱۲۳ قانون انرژی اتمی آمریکا، و تعهد به امضای پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) که دسترسی آژانس به بازرسی از تأسیسات هسته‌ای را تضمین میکند.
عربستان در حال حاضر یک توافق سطح پایین‌تر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد که به «پروتکل مقادیر کم» معروف است، که این کشور را از بسیاری از تعهدات برای گزارش‌دهی و بازرسی‌ها معاف میکند. اما وزیر انرژی این کشور هفته گذشته اعلام کرد که پادشاهی عربستان قصد دارد به توافق‌نامه پادمان جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روی آورد.
مذاکرات بسیاری بین عربستان سعوی و آمریکا در مورد همکاری هسته‌ای انجام شده است و صحبت‌هایی در مورد مخالفت سعودی‌ها با الزامات سخت‌گیرانه آمریکا مطرح شده است.
علاوه بر این، رهبری عربستان، تولید سلاح هسته‌ای، در صورت لزوم را رد نکرده است. محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور اخیرا در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز گفت که اگر ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، کشورش «باید به آن دست یابد». فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در یک کنفرانس بین‌المللی در دوبی در اواخر سال ۲۰۲۲ اظهارات مشابهی را بیان کرد.
ارائه فناوری و زیرساخت‌های هسته‌ای به عربستان سعودی علاوه بر این که به ایالات متحده این فرصت را می‌دهد که نظارت بر برنامه هسته‌ای این پادشاهی داشته باشد، قطعاً به نفع شرکت‌های آمریکایی است که سود زیادی از قراردادهای پرمنفعت برای ساخت و راه‌اندازی تأسیسات هسته‌ای به دست می‌آورند. علاوه بر این، توافق صلح بین عربستان سعودی و اسرائیل یک دستاورد بزرگ برای جو بایدن خواهد بود که به دنبال دوره دوم ریاست جمهوری است.
ایالات متحده دیرزمانی است که از قبول غنی‌سازی هسته‌ای امتناع میکند ولی در عین حال بر سر ساخت تأسيسات غيرنظامی با کشورهای ديگر مذاکره میکند – از جمله در مورد امارات متحده عربی که آمریکا با این کشور توافقی را امضا کرد که به آن اجازه می‌داد که از دانش، مواد و تجهيزات آمریکایی برای رسیدن به برق هسته‌ای استفاده کند. اگر واشنگتن قرار باشد عربستان سعودی را از شرایط سخت‌گیرانه عدم تکثیر معاف کند، این امر باعث می‌شود امارات متحده عربی توافق‌اش را با آمریکا دوباره مفتوح کند «و بالقوه باعث ایجاد مسابقه‌ای برای غنی‌سازی و توانایی فرآوری دوباره در خاورمیانه و بیرون از این منطقه شود.»
واشنگتن همچنین باید موضع اسرائیل را نیز در نظر بگیرد، که هنوز مشخص نیست.
در ماه اوت گذشته، پس از اینکه از اظهارات قبلی مقامات اسرائیلی چنین برداشت شد که اسرائیل برنامه هسته‌ای عربستان سعودی را تأیید کرده است، دولت این کشور موافقت با اجازه دادن به کشورهای خاورمیانه برای توسعه برنامه‌های هسته‌ای را رد کرد.
دکتر احمد عبودوح، همکار برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای چتم هاوس است. او به بی‌بی‌سی عربی گفت که معتقد است «مذاکرات جدی و معنی‌داری در این دوره در جریان است که اگر سه کشور تصمیم بگیرند عادی‌سازی روابط را پیش ببرند، می‌تواند به یک نتیجه ملموس منجر شود».
به گفته دکتر عبودوح، پادشاهی عربستان «رویکردی متعادل برای جلب حمایت کنگره در پیش گرفته است: این کشور خواستار یک چرخه کامل سوخت هسته‌ای است، در حالی که با کمال میل موافقت میکند که آژانس و ایالات متحده بر آن نظارت کنند. توافق اخیر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گامی مهم و ضروری برای اطمینان بخشیدن به جامعه بین‌المللی بود و به نظر می‌رسد این اقدام با توافق با دولت ایالات متحده صورت گرفته است.
پیامدهای منطقه‌ای
بسیاری از ناظران، به ویژه در غرب، نگران هستند که بلندپروازی عربستان برای تبدیل شدن به یک کشور هسته‌ای ممکن است به یک مسابقه هسته‌ای منجر شود که به نوبه خود باعث افزایش تنش در خاورمیانه شود. باور عمومی بر این است که اسرائیل دارای تسلیحات هسته‌ای است، اگرچه هرگز به طور رسمی آن را تأیید نکرده است و گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد اینکه ایران در آستانه تولید سلاح‌های هسته‌ای است، وجود دارد. برخی دیگر از کشورهای منطقه مانند مصر و ترکیه نیز به عقیده برخی از زیرساخت‌های فنی برای تولید انرژی هسته‌ای برخوردار هستند که آنها را به تولید تسلیحات نزدیک میکند.
شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان گفت کشورش با همکاری آژانس بین المللی انرژی اتمی برای توسعه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای تلاش میکند
اما دکتر عبودوح فکر میکند که داده‌های موجود نشان می‌دهد که اگر برنامه هسته‌ای عربستان رقابتی را در منطقه ایجاد کند، «این رقابت بین کشورها برای ایجاد برنامه‌های صلح‌آمیز مشابه برای تولید سوخت خواهد بود و می‌تواند منطقه خاورمیانه را به یک مرکز جدید برای انرژی هسته‌ای تبدیل کند، که به استراتژی‌های منطقه‌ای با هدف گذار به انرژی سبزتر کمک میکند.
با این حال، اگر ایران بخواهد سلاح هسته‌ای تولید کند، وضعیت ممکن است تغییر کند. عبودوح می‌گوید که این اتفاق «بی‌تردید منجر به یک مسابقه تسلیحات هسته‌ای در منطقه می‌شود و عربستان سعودی در موقعیت برتر قرار می‌گیرد».
اعلام عربستان مبنی بر برنامه‌ریزی برای ساخت نیروگاه هسته‌ای در بحبوحه تلاش‌های این کشور برای کاهش تنش‌ها در منطقه صورت می‌گیرد.
به عنوان مثال، این کشور در ماه مارس با میانجی‌گری چین قراردادی را با ایران امضا کرد که هدف آن از سر گیری روابط دوجانبه بود. ریاض همچنین در حال مذاکره با شورشیان حوثی یمن است – که موشک‌هایشان در گذشته تأسیسات کلیدی عربستان را هدف قرار داده‌اند و این نگرانی وجود دارد که بتوانند تأسیسات هسته‌ای آینده را در این کشور هدف قرار دهند.
دکتر عبودوح قبول دارد که صلح در یمن برای عربستان سعودی میزانی از حفاظت را فراهم خواهد کرد ولی معتقد است که «مهم‌ترین تضمیمن» از منظر این کشور امضای یک توافق دفاعی با واشنگتن است. «به نظر می‌رسد که سعودی‌ها بر این باورند که چنین توافقی تضمین خواهد کرد که در صورت حمله به تأسيسات هسته‌ای این کشور آمریکا از اين پادشاهی دفاع خواهد کرد و در نتیجه حفاظتی بیش از توافقی با خود حوثی‌ها در اختیارشان خواهد گذاشت.»
به نظر می رسد که اکنون توپ در زمین ایالات متحده است. واشنگتن باید برای حفظ تعادل ظریف بین منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی خود تصمیمات دشواری اتخاذ کند و از افزایش نفوذ چین در خاورمیانه جلوگیری کند و در عین حال اطمینان حاصل کند که تنش‌ها در منطقه ای که در حال حاضر ناآرام است افزایش نمی‌یابد.
تهران: اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی به دلیل «رفتار سیاسی تند» آنها بوده است
محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، از تصمیم ماه گذشته تهران مبنی برای اخراج هشت تن از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دفاع کرد و گفت دلیل این اقدام، سیاسی‌کاری این بازرسان بوده است.
اسلامی روز چهارشنبه ۱۲ مهر در حاشیه جلسه هیات دولت جمهوی اسلامی به خبرنگاران گفت «بازرسان اخراج‌شده از سه کشور اروپایی بودند که مرتب رفتار سیاسی تند داشتند» و به همین دلیل آنها را «از فهرست حذف کردیم».
جمهوری اسلامی روز ۲۶ شهریور ماه مجوز فعالیت هشت بازرس آژانس در ایران را با تابعیت فرانسوی و آلمانی لغو کرد.
اسلامی افزود آژانس بین‌المللی هم‌اکنون ۱۲۷ بازرس تایید شده در ایران دارد و تعداد بازرسان اخراج شده «عددی در مقابل تعداد بازرسان رسمی نیست».
به گفته اسلامی، «افرادی که اخراج شده‌اند چند سال است به ایران نیامده‌اند».
او واکنش‌ها به این اقدام جمهوری اسلامی را «جو سازی» و حاصل «رفتار سیاسی و عملیات روانی» دانست.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۲۸ شهریور ماه در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال اقدام تهران را در ممنوع کردن ورود تعدادی از «مجرب‌ترین بازرسان آژانس»محکوم کرد و آن را «نامتناسب و بی‌سابقه» خواند.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی پیش از این با دفاع از اخراج این بازرسان گفته بود کشورهای غربی «با زیاده‌خواهی»، از ساز و کارهای آژانس برای «مقاصد سیاسی خود» استفاده می‌کنند.
رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی اما کشورهای غربی را به عدم انجام تعهدات خود در قالب برجام متهم کرد و افزود این کشورها در عین حال از تهران انتظار دارند مفاد برجام را «به صورت یک‌طرفه» اجرا کند.
اسلامی تاکید کرد برنامه هسته‌ای ایران مطابق ضوابط آژانس بین‌المللی به راه خود ادامه می‌دهد: «هیچ فعالیتی که دور از دسترس و اطلاع آژانس باشد در جمهوری اسلامی نداریم.»
اسلامی پیش از این و در روز سوم مهر ماه نیز در دیدار با گروسی در وین، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به سیاسی‌کاری در قبال پرونده هسته‌ای تهرانمتهم کرد
.
او در این دیدار با انتقاد از مواضع کشورهای غربی درباره فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «این کشورها با فشارهای سیاسی و توسل به تحریم‌ها سعی دارند از ظرفیت آژانس برای فشار به ایران استفاده کنند.»
این در حالی است که مارک گینزبرگ، دیپلمات سابق آمریکا، با اشاره به پیامدهای رقابت هسته‌ای در خاورمیانه، به ایران‌اینترنشنال گفت جمهوری اسلامی در آستانه داشتن بمب هسته‌ای است.